Cúng Táo Quân là nghi lễ đặc biệt quan trọng vào dịp Tết Nguyên đán mà không một gia đình nào bỏ qua. Chắc hẳn rất nhiều người thắc mắc lễ cúng Táo Quân vào ngày giờ nào là đẹp nhất? Bài cúng Táo Quân và mâm cúng Táo Quân cần những gì? Tangquatet.vn sẽ giải đáp những câu hỏi trên trong bài viết Bài cúng Táo Quân 2022 sau đây.
1. Thời gian tốt để cúng Táo Quân
Cúng Táo Quân vào ngày nào là câu hỏi đầu tiên mà rất nhiều người thắc mắc. Theo lệ thông thường, chiều ngày 22 tháng Chạp, các gia đình làm lễ tiễn Táo Quân để ngày 23 tháng Chạp ông Táo lên chầu trời, tấu trình mọi sự của gia chủ. Đến trưa ngày 30 tháng Chạp ngài quay lại có mặt tại nhà tiếp tục công việc.
Lễ cúng Táo Quân phải được thực hiện trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp
Tuy vậy, cho đến nay, các gia đình đa phần đều làm lễ cúng Táo Quân lên chầu trời vào ngày 23 tháng Chạp. Theo các chuyên gia phong thuỷ, lễ cúng ông Táo cần phải được thực hiện trước 12h trưa ngày 23 tháng Chạp Âm lịch.
Các khung giờ tốt để làm lễ cúng Táo Quân năm 2022 gồm:
Nếu cúng ngày 21 tháng Chạp, bạn nên cúng vào giờ Mão (5-7h), giờ Ngọ (11-13h), giờ Thân (15-17h), giờ Dậu (17-19h). Trong đó, giờ Ngọ là giờ Tốc Hỷ, là khung giờ tốt nhất để cúng Táo Quân. Cùng vào khung giờ này giúp gặp nhiều may mắn, niềm vui, hóa giải bệnh tật và xui xẻo cho các thành viên trong gia đình.
Nếu cúng ngày 23 tháng Chạp, bạn nên cúng vào giờ Thìn (7-9h) và giờ Tị (9-11h). Trong đó, giờ Thìn chính là giờ Tốc Hỷ, là thời điểm thích hợp nhất và mang lại nhiều may mắn cho gia đình.
Theo tín ngưỡng dân gian, giờ Ngọ (11-13h) cũng là khung giờ tốt để cúng Táo Quân. Đây là thời điểm mà các Thần Bếp quy tụ cùng về trời nên rất linh thiêng, thích hợp để đưa ông Táo về trời và tốt nhất nên cúng trước 12h trưa.
2. Lễ cúng Táo quân gồm những gì?
Lễ cúng Táo Quân theo truyền thống người Việt luôn được tiến hành trọng thể. Tùy theo quan điểm của từng người, từng gia đình để sửa soạn đồ cúng Táo Quân, nhưng lễ cúng Táo Quân không thể thiếu những lễ vật sau:
Mũ ông Công ba cỗ hay ba chiếc: Hai mũ đàn ông và một mũ đàn bà. Mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ Táo bà thì không có cánh chuồn. Nhiều người chỉ cúng một cỗ mũ ông Công (có hai cánh chuồn) để tượng trưng.
Cá chép: Tượng trưng cho phương tiện di chuyển của ông Công, ông Táo. Bạn có thể sử dụng cá chép giấy hoặc cá chép thật đều được. Thường ở miền Bắc người ta còn cúng một con cá chép sống thả trong chậu nước ngụ ý “cá chép hóa rồng” nhưng tại Nam Bộ thường dùng cá chép giấy nhiều hơn.
Tiền vàng.
1 chiếc áo.
1 đôi hia bằng giấy.
Chuẩn bị ba bộ mũ áo, hia hài cúng ông Công ông Táo cùng vàng nén
Màu sắc của mũ, áo và hia cúng ông Táo cũng thay đổi theo từng năm phụ thuộc vào ngũ hành như sau:
Năm hành kim sẽ cúng mũ, áo và hia màu vàng.
Năm hành mộc sẽ cúng mũ, áo và hia màu trắng.
Năm hành thủy sẽ cúng mũ, áo và hia màu xanh.
Năm hành hỏa sẽ cúng mũ, áo và hia màu đỏ.
Năm hành thổ sẽ cúng mũ, áo và hia màu đen.
Trong ngũ hành năm 2022 đại diện cho mệnh Kim, do đó bạn nên sắm lễ cúng Táo Quân màu vàng sẽ phù hợp và mang lại nhiều may mắn hơn.
3. Mâm cúng Táo Quân cần những gì?
Mâm cúng ông Táo truyền thống bao gồm:
Gà luộc hoặc quay. Nhiều gia đình có trẻ con, người ta cúng Táo Quân một con gà luộc. Gà cúng phải thuộc loại gà cồ mới tập gáy (tức gà mới lớn) để ngụ ý nhờ Táo Quân xin với Ngọc Hoàng Thượng Đế cho đứa trẻ sau này lớn lên có nhiều nghị lực, thông minh và sinh khí hiên ngang như con gà cồ.
Hành muối.
Xôi gấc.
Giò heo.
Canh mọc.
Cá chép nướng (ở miền Nam thường cúng cá lóc nướng).
Trái cây tươi, trà, rượu, cau trầu,…
1 đĩa gạo.
1 đĩa muối.
1 lọ hoa cúc.
1 lọ hoa đào nhỏ.
Lễ vật cúng ông Công ông Táo được chuẩn bị đầy đủ
Ngày nay, mâm lễ cúng Táo Quân 23 tháng Chạp được đơn giản hóa hơn, không bắt buộc phải đầy đủ tất cả các món như mâm cỗ truyền thống. Mâm cỗ chủ yếu phụ thuộc vào văn hóa vùng miền, hoàn cảnh, điều kiện kinh tế, khẩu vị của mỗi gia đình. Nếu gia đình nào không có điều kiện chỉ cần làm mâm cúng đơn giản 3 món là đã được.
Ngoài ra, nơi đặt mâm cỗ cúng ông Táo cũng rất quan trọng. Cần được đặt trang trọng ở vị trí bàn thờ gia tiên hoặc bàn thờ ông Táo riêng để bày tỏ lòng thành kính.
4. Cách thức cúng Táo Quân
Để cúng ông Công ông Táo về chầu trời, các gia đình cần chuẩn bị 3 con cá chép đỏ và thả vào chậu nước và đặt cạnh mâm cỗ. Cá chép ở đây mang ý nghĩa là “cá chép hóa rồng” để đưa ông Công ông Táo về chầu trời.
Gia chủ cần chuẩn bị văn khấn ông Công ông Táo đầy đủ và chuẩn nhất. Sau khi khấn xong, hương cháy được 2/3 thì đem vàng mã ra hóa. Khi cháy hết thì đổ 3 chén rượu vào tro. Cuối cùng thì mang cá chép ra hồ để phóng sinh.
Cá chép được thả ra ao hồ hoặc sông để đưa ông Táo về chầu trời
Nếu bạn không biết cúng Táo Quân ở đâu là đúng thì bạn có thể làm lễ cúng ở bàn thờ gia tiên chứ không nhất thiết phải lập thêm bàn thờ Táo quân.
5. Bài cúng Táo Quân 2022
Văn khấn cúng Táo Quân theo văn khấn cổ truyền Việt Nam
Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương Con kính lạy Ngài đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Tín chủ (chúng) con là: …………… Ngụ tại: …………
Hôm nay, ngày 23 tháng Chạp tín chủ chúng con thành tâm sắp sửa hương hoa phẩm luật, xiêm hài áo mũ, kính dâng tôn thần. Thắp nén tâm hương tín chủ con thành tâm kính bái.
Chúng con kính mời ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân hiển linh trước án hưởng thụ lễ vật.
Cúi xin Tôn thần gia ân xá tội cho mọi lỗi lầm trong năm qua gia chủ chúng con sai phạm. Xin Tôn thần ban phước lộc, phù hộ toàn gia chúng con, trai gái, già trẻ sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng, vạn sự tốt lành. Chúng con lễ bạn tâm thành, kính lễ cầu xin, mong Tôn thần phù hộ độ trì.
Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật!
Văn khấn Nôm cúng Táo Quân truyền thống
Cũng theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam của nhà xuất bản Văn hóa – Thông tin, bài văn khấn Nôm ông Táo như sau:
Hôm nay là ngày… tháng… năm.
Tên tôi (hoặc con là)…, cùng toàn gia ở…
Kính lạy đức Đông Trù tư mệnh Táo phủ Thần Quân:
(Có thể khấn thêm: Thổ địa Long Mạch Tôn Thần. Ngũ phương ngũ thổ Phúc Đức chính Thần)
Hàng năm gặp tiết hết năm, tháng vừa cuối Chạp. Gia đình sửa lễ bạc dâng lên. Cảm tạ phúc dày nhờ Thần phù hộ. Kính mong thần tâu bẩm giúp cho:
Bếp trong nếp sống rất hòa, ngoài mặt dám rằng cũng đẹp. Cảm thông xin tấu thực thà.
Cầu mong giúp đỡ lợi lạc. Người người lo ấm, cả nhà thêm tiếng tốt lẫy lừng. Việc việc thành công, một cửa ngút khí lành man mác. Muôn trông ơn đức vô cùng.
Cẩn cáo (vái 4 vái)
Nam mô A di đà Phật!
Nam mô A di đà Phật!
Văn khấn cúng Táo Quân lưu truyền trong dân gian
Ngoài bài khấn ông Công ông Táo đúng chuẩn thì vẫn có những văn khấn khác được lưu truyền trong dân gian. Bạn có thể tham khảo hai bài văn khấn sau được các nhà nghiên cứu văn hóa khuyên dùng:
Bài 1: Bài khấn Ông Táo
Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật!
Kính lạy Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân!
Tín chủ con là : …………. Ngụ tại : …………………..
Nhằm ngày 23 tháng Chạp, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, xiêm hài áo mũ, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm Hương dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời:
Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật. Phỏng theo lệ cũ, Ngài là vị chủ, Ngũ Tự Gia Thần, soi xét lòng trần, Táo Quân chứng giám.
Trong năm sai phạm, các tội lỗi lầm, cúi xin Tôn Thần, gia ân châm chước. Ban lộc, ban phước, phù hộ toàn gia, trai gái, trẻ già, an ninh khang thái.
Dãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật! Nam mô a di đà Phật!
Bài 2: Bài cúng Ông Công Ông Táo
Kính lạy Thượng Đế
Kính lạy Ngũ Đế, Đông phương Thanh Đế, Nam phương Xích Đế, Tây phương Bạch Đế, Bắc phương Hắc Đế, Trung ương Hoàng Đế.
Kính lạy thượng đàm thần tướng thiên thiên tướng
Trung đàm thần tướng thiên thiên binh
Hạ đàm thần tướng thiên thiên mã
Kính lạy sơn thần, long thần, thổ địa, thổ công táo quân, thổ kỳ lai sàng chứng giám
Hôm nay là ngày 23 tháng chạp năm…. Là ngày thần Táo Quân về trời tấu sớ
Tín chủ con tên là… sinh ngày… tháng… năm… nguyên quán… địa chỉ thường trú…
Với tấm lòng thành kính con xin có chút lễ vật, nhang đăng thỉnh cầu kính mời Thượng Đế, Ngũ Đế, các vị Thần Tướng, Thiên Tướng, Thiên Binh, Thiên Mã, cùng chư vị thần tiên trên trời dưới đất, chứng giám cho con được làm lễ tiễn thần Thổ Công Táo Quân về trời.
Kính lạy Thổ thần thổ địa, thổ công táo quân, thổ kỳ lai sàng chứng giám. Trong năm qua nhờ ân phúc của các ngài chúng con được mạnh khoẻ, hạnh phúc, mọi điều may mắn.
Nay con làm lễ với tấm lòng thành kính tiễn ngài về trời tấu xin Thượng Đế, Ngũ Đế, cùng chư vị thần tiên phù hộ độ trì cho đất nước con, quê hương con, gia tộc và gia đình con được mạnh khoẻ hạnh phúc, an khang thịnh vượng.
Con cầu xin Thượng Đế, Ngũ Đế các vị thần tiên cùng chư ngài chứng giám cho tấm lòng thành kính của con.
Kính chúc Thượng Đế, Ngũ Đế, các vị thần tiên cùng chư ngài thiên thiên tuế!
5. Những lưu ý khi thực hiện nghi lễ cúng Táo quân
Cách chọn cá chép cúng Táo quân
Nghi lễ cúng ông Công ông Táo không thể thiếu cá chép. Cá chép để cúng ông Táo thường là cá chép đỏ. Khi chọn cá, bạn nên chọn những chú cá còn khỏe mạnh. Để kiểm tra thì khi chạm tay vào mặt nước thấy cá bơi nhanh, quẫy mạnh là đạt.
Cá chép cúng ông Táo Quân không cần to nhưng phải khỏe mạnh
Khi mang cá về nhà bạn cần thả vào một chậu hoặc bát nước sạch, lưu ý không dùng tay vớt cá nhiều lần từ chỗ này sang chỗ khác. Khi mang cá đi thả ở ao, hồ, sông, suối thì nên chọn nơi nước chưa bị ô nhiễm.
Những điều kiêng kỵ khi cúng Táo quân
Trước khi đọc văn khấn bạn cần phải tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc nghiêm túc, kín đáo và lịch sự để thể hiện sự tôn kính của gia chủ đối với các quan thần.
Đọc văn khấn phải đọc với thái độ nghiêm túc, thành tâm, đọc to, rõ ràng, rành mạch.
Đặt mâm cúng ở bàn thờ gia tiên hoặc lập bàn thờ Táo quân riêng chứ không đặt ở dưới bếp
Không nên cầu xin tài lộc, sung túc mà chỉ nên xin Táo báo những việc tốt đẹp trong năm.
Không cúng sau 12 giờ ngày 23
Không thả cá chép từ trên cao xuống mà cần thả nhẹ nhàng ở mép nước.
Trên đây là bài viết chia sẻ về nghi lễ cúng Táo Quân 23 tháng Chạp mà các gia đình cần biết. Tangquatet.vn hy vọng các bạn đã có thêm kiến thức để chuẩn bị cho ngày lễ ông Công ông Táo thật chu đáo nhé!
